Οι δρόμοι «ξεκοίλιασαν» τις ορεινές πλαγιές, άκριτα, ανόητα, ασχεδίαστα και πρόχειρα... Είναι εντυπωσιακό το ότι ένα τεράστιο δίκτυο χωματόδρομων χαράχτηκε στα αλπικά βουνά, με χρήματα της Ε.Ε., λαμβάνοντας υπόψη μόνο την παρουσία των μαντριών και τα βοσκοτόπια. Το αν οι δρόμοι αυτοί προσέφεραν κάτι στις τοπικές οικονομίες, είναι ακόμα ανοιχτό σε πολλά ερωτηματικά. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος -δηλαδή από την πλήρη ερήμωση των χωριών αλλά και των βοσκοτόπων- προφανώς οι δρόμοι δεν προσέφεραν παρά μόνο στην... εξάντληση της άγριας ζωής στον τόπο μας.
Σήμερα το τεράστιο δίκτυο δρόμων της Πίνδου, της Γκαμήλας, του Γράμμου, της Μουργκάνας, του Σμόλικα, του Κόζιακα, των Αγράφων, των Βαρδουσίων και της Γκιώνας, χρησιμοποιούνται ελάχιστα πλέον από κτηνοτρόφους. Τα πρόβατα μειώνονται κάθε χρόνο και περισσότερο, αφού αντικαθίστανται από μοσχάρια ελευθέρας βοσκής. Οι ανάγκες μεταφοράς γάλακτος έχουν μειωθεί και μειώνονται διαρκώς. Η εκτροφή μοσχαριών έχει πολύ λιγότερες απαιτήσεις, αφού τα ζώα περιφέρονται ελεύθερα και ελέγχονται περιστασιακά.
Τα μαντριά μένουν «ανενεργά» και σίγουρα δεν εξυπηρετούν το σύνολο των δραστηριοτήτων που εξυπηρετούσαν κάποτε, πόσω μάλλον οι δρόμοι που χαράζουν τα βουνά.Δυστυχώς, οι δρόμοι αυτοί χρησιμοποιούνται και ως πρόσχημα «επιχειρηματικότητας» στην ορεινή χώρα. Υπάρχουν δρόμοι που ανοίγονται μόνο για να εξασφαλιστούν μεροκάματα σε κάποιους ιδιοκτήτες χωματουργικών εργαλείων, με «άκρες» στην τοπική εξουσία. Οι δρόμοι έχουν κάνει και τα πιο απομακρυσμένα περδικοτόπια, υπερβολικά προσιτά... Δεν υπάρχουν πλέον «κρυφά» κοπάδια από πέρδικες που να μην έχουν εντοπισθεί.
Μόνο σε λίγα απρόσιτα μέρη των βουνών υπάρχουν κάποια κοπάδια που ίσως δεν τα ξέρει ? και δεν τα κυνηγά - κανείς! Τα μεγάλα «ξάστερα» και οι μεγάλες πλαγιές των βουνών δεν κρατούν πλέον πέρδικες, αν δεν υπάρχει κοντά διέξοδος καταφυγίου σε γκρεμό ή στα πυκνά.
Ερήμωση...
Ηδη έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την εποχή που τα βουνά καλλιεργούνταν με πεζούλες, οπότε ο βιότοπος ήταν ένα πραγματικό «κοτέτσι» για την ορεινή πέρδικα. Οι πεζούλες έχουν ρημάξει και το πουρνάρι παίρνει πίσω τον τόπο με μορφή μονοκαλλιέργειας, σε ένα αδιαπέραστο πυκνό χωρίς διάκενα που «εξορίζει» την πέρδικα. Η εξάπλωση της βλάστησης του πουρναριού, είναι φανερή σε όλα τα χαμηλά βουνά της Ηπείρου, της Στερεάς και της Πελοποννήσου.
Με την εγκατάλειψη της νομαδικής κτηνοτροφίας, τα βοσκοτόπια που κάποτε υποδέχονταν πρόβατα σήμερα υποδέχονται όλο και περισσότερα μοσχάρια ελευθέρας βοσκής. Η αντικατάσταση των κτηνοτροφικών ζώων έχει αλλάξει τις ανάγκες σε νερό, αλλά και τη βόσκηση αυτή καθαυτή και την επίδρασή της στη βλάστηση.
Στα χαμηλότερα μη αλπικά βουνά έχει συγκεντρωθεί σε υδραγωγεία και ποτίστρες, ακόμα και η τελευταία σταγόνα νερό, που στάζει σε οποιαδήποτε άκρη η ρέμα. Η περιοχή γύρω από το νερό εξουθενώνεται και τσαλαπατιέται συστηματικά από αγέλες μοσχαριών και κατσικιών, για μεγάλο μέρος του χρόνου. Οι χρήσεις αυτές του νερού είναι εχθρικές προς την άγρια ζωή και, δυστυχώς, δεν επιτρέπουν να φωλεοποιήσουν οι πέρδικες εκεί που συνήθιζαν, δηλαδή κοντά στο νερό.
Νίκος Κράλλης
Εξαιρετικό άρθρο του Νίκου Κράλλη που μας εξηγεί ορισμένους απο τους λόγους που έχει μειωθεί δραματικά η πέρδικα απο την πατρίδα μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου